Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Program Edukacji Leśnej Społeczeństwa
Program Edukacji Leśnej Społeczeństwa
Agnieszka Błoch (druga od lewej) na zajęciach związanych z edukacja leśną
Małgorzata Kozłowska wraz z Nadleśniczym Jackiem Gidem i laureatami konkursu Przyroda to My
Katarzyna Hejza - Konieczna z drużyną na Biegu Terenowym Poznajemy Tajemnice Lasu
Jadwiga Czyż nadzoruje pracę zespołu uczniów w trakcie projektu Czysty Las
Program Edukacji Leśnej Społeczeństwa
Dokument ten jest podstawą dla pracowników nadleśnictwa do realizacji zadań związanych z edukowaniem różnych grup wiekowych lokalnego społeczeństwa. Program sporządza się na 10 lat. Nasze Nadleśnictwo przystąpiło do sporządzenia tego dokumentu w zeszłym roku. Jest on jednym z elementów towarzyszących tworzeniu Planu Urządzenia Lasu. Oba ważne dokumenty będą podstawą naszych leśnych działań w latach 2021 -2030.
Aby uwzględnić potrzeby i trendy nowoczesnej edukacji społeczeństwa oraz skorzystać z bogatego doświadczenia i rozeznania w lokalnych środowiskach, do prac nad projektem Programu Edukacji zaprasza się miejscowych pedagogów, samorządowców zajmujących się tematyką edukacji przyrodniczej oraz przedstawicieli instytucji współpracujących z nadleśnictwami.
Zaprosiłam wraz z Nadleśniczym do prac w Komisji panie: Jolantę Sojkę – panią naczelnik Wydziału Promocji i Mediów w RDLP w Szczecinie, Małgorzatę Kozłowską - panią dyrektor Choszczeńskiego Domu Kultury, Agnieszkę Błoch - panią dyrektor Niepublicznego Przedszkola Ancymonek, Jadwigę Czyż - nauczycielkę w Zespole Szkół nr 2 w Choszcznie, Katarzynę Hejza - Konieczną - nauczycielkę w Szkole Podstawowej w Reczu oraz Marię Gmerek - Maciuk - panią inspektor w Wydziale Edukacji Starostwa Powiatowego w Choszcznie.
Ze względu na sytuację pandemiczną w naszym kraju spotykaliśmy się dwa razy, a nasze spotkania przybrały postać wideokonferencji. Każdy z uczestników mógł swobodnie zabrać głos i przekazać swoje uwagi. Na pierwszym spotkaniu przedstawiłam jako przewodniczącą Komisji informacje dotyczące: podsumowania działalności edukacyjnej Nadleśnictwa za miniony okres 2011-2020, metod prowadzenia działalności edukacyjnej, charakterystyki walorów edukacyjnych Nadleśnictwa, obiektów edukacji przyrodniczej Nadleśnictwa oraz innych podmiotów znajdujące się na naszym terenie oraz partnerów w edukacji leśnej. Uczestniczki podzieliły się swoimi pomysłami oraz sugestiami które zawarłam w protokole i które będą miały swoje odbicie w Programie Edukacji. Na drugim spotkaniu przedstawiłam uczestnikom projekt Programu Edukacji Leśnej Społeczeństwa i podjęliśmy dyskusję nad ostatecznym efektem naszej pracy.
Bardzo ciekawe są propozycje corocznych wspólnych spotkań w celu omówienia „polityki edukacyjnej na następny sezon”. Chcielibyśmy wykorzystać również obiekt jakim jest Choszczeński Dom Kultury, aby zaprezentować naszą działalność leśną. Zgodnie stwierdziliśmy, że do wspólnych zajęć i warsztatów edukacyjnych najlepiej jest zapraszać wszystkie grupy wiekowe, aby zajęcia były też okazją do integracji. Jak przystało na XXI wiek należy też zaangażować się w Social Media i wykorzystywać nowe techniki prowadzenia edukacji leśnej. Nadleśnictwo musi popracować nad materiałami promującymi naszą działalność i obiekty edukacji leśnej.
Dziękuję Paniom za uczestnictwo w pracach komisji, cieszę się z owoców naszej pracy i życzę Nadleśnictwu i wszystkim sprzyjającym osobom, nie tylko w zakresie edukacji leśnej, dalszej współpracy w realizacji zamierzeń nowego Programu Edukacji Leśnej Społeczeństwa.
Tekst: Dagmara Haręźlak
